प्रेरणा किन चाहिन्छ ?

जीवनमा प्रेरणाबिना सफलताको प्रयास गर्न र आन्तरिक खुसी प्राप्त गर्न गाह्रो छ। यदि तपाईं अध्ययन गर्न उत्प्रेरित हुनुहुन्न भने कसरी तपाईं आफ्नो परीक्षामा सफल हुन सक्नुहुन्छ? यदि तपाईं आफ्नो पूरा समय बाह्य मनसायमा खर्च गर्दै हुनुहुन्छ । तपाईंका वरिपरि भएकाहरूलाई प्रशंसा वा सफलता प्राप्त गर्न मनपर्दछ । आन्तरिक मनसायको सट्टा व्यक्तिगत खुसीका लागि लक्ष्यमा केन्द्रित गरिरहनुभएको छ भने तपाईं कसरी खुसी हुन सक्नुहुन्छ? मनोवैज्ञानिक ताल बेन–सहर, पीएचडी, आफ्नो पुस्तक हप्पियरमा वर्णन गर्दछन्, ‘रूपमा खुसी लक्ष्यको पदानुक्रममा सबैभन्दा माथि छ । सबैजसो अन्तमा नेतृत्व धन, प्रसिद्धि, प्रशंसा र अन्य सबै लक्ष्यहरू गौण छन् र खुसीका लागि माध्यमिक चाहे हाम्रा चाहनाहरू भौतिक वा सामाजिक हो, ती एक उद्देश्यका लागि हुनु सुख हो ।’ त्यसो भए, तपाईंलाई आत्मप्रेम र सन्तुष्टिको लक्ष्यमा पुग्न प्रेरणा किन आवश्यक छ भन्ने कारणहरू मैले सूचीबद्ध गरेको छुः

१). यसले तपाईंको ऊर्जाको स्तर बढाउँछः जब तपाईं उत्प्रेरित हुनुहुन्छ, तपाईंको सम्पूर्ण शरीर एड्रेनालाइनले पम्प गरिएको हुन्छ तपाईंका लागि निर्धारित लक्ष्यहरू पूरा गर्न मद्दत गर्नका लागि, जसले ऊर्जाको स्तर वृद्धि गर्छ । उदाहरणका लागि, जब तपाईं काम गरिरहनुभएको कुनै प्रोजेक्टका बारेमा उत्साहित हुनुहुन्छ, तपाईं बिरलै थाक्नुहुन्छ। जब तपाईं पार्टीमा जानुहुन्छ, तपाईं पूरै रात नृत्य गर्न सक्नुहुने छ कुनै समस्या बिना । यदि तपाईं जिम कक्षामा जानुहुन्थ्यो जुन तपाईंलाई मनपर्दैन, अर्कोतर्फ तपाईं एक घण्टासम्म सङ्घर्ष गर्नुहुन्छ । जब हामी हाम्रा आफ्नै कार्यहरू र लक्ष्यहरूमा स्वतन्त्र हुन्छौंँ, हामी तत्काल हाम्रो ऊर्जाको स्तरमा वृद्धि भएको देख्छौं किनकि हामी परिणामका बारेमा बढी केन्द्रित र भावुक हुन्छौं । यसले प्रमाण दिन्छ कि कार्य प्रेरणाले हाम्रो ऊर्जाको स्तर बढाउन सक्छ र हामीलाई राम्रो प्रदर्शन गर्न अनुमति दिन्छ ।

२. यसले तपाईलाई खुसी बनाउँछः
प्रेरणाले केही हासिल गर्न दृढ सङ्कल्पित बनाउँदछ । वजन कम गर्न वा एक नयाँ काम सुरक्षित गर्न र तपाईं सफल बनाउन सहयोग गर्छ । यसले तपाईं आफ्नो परिणामसंँग खुसी महसुस गर्नुहुन्छ । त्यसो भए, यदि तपाईं आफैंलाई उत्प्रेरणा गर्न र नयाँ लक्ष्यहरू राख्नुहुन्छ र प्राप्त गर्न जारी राख्नुहुन्छ भने, तपाईं सामान्यतया पहिले जस्तो सुखी महसुस गर्नुहुन्छ । यद्यपि सफलता प्रेरणाको मूल हो, खुसी भनेको अन्तर्निहित इच्छा हो जुन प्रेरणाको अग्रसरता हो। त्यसो भए, तपाईको दुबै खुसी र प्रेरणादायक स्तरहरू बढ्दै छन् भनेर सुनिश्चित गर्न, आफैलाई साना चुनौतीहरू सेट गर्नुहोस् र क्रमिक सुधारका साथ सन्तुष्ट हुन सिक्नुहोस्।
३. यसले तपाईंको प्रदर्शन बढाउँछः
डा. एन्डरस एरिक्सनको अनुसन्धान र जिम टेलरले, पीएचडी, साइकोलजी टुडेमा लेखेअनुसार प्रेरणा सफलताको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण पूर्वानुमान हो, र सफलता उच्च प्रदर्शनबाट प्राप्त हुन्छ। कुन कुराले तपाईंलाई अझ राम्रो गर्न उत्प्रेरित गर्छ भन्ने कुरा बुझेर तपाईं स्वभाविक रूपमा राम्रो कार्यकर्ता हुनुहुने छ र क्यारियरको सिँढी चढ्नुहुने छ, वा तपाईंका व्यक्तिगत लक्ष्यहरूमा पुग्नुहुने छ । हालसालै व्यक्तित्व र सामाजिक मनोविज्ञान जर्नलमा प्रकाशित एउटा अध्ययनमा कर्नेल विश्वविद्यालयका अन्वेषकहरू क्याटलिन वुली र आयलेट फिसबाचले पत्ता लगाए कि ’उनीहरूलाई पुरस्कृत गर्न कामको अन्त नभएसम्म पर्खनु भन्दा काम गर्न तत्काल बोनस दिएर उनीहरूको रुचि र मजा बृद्धि भएको छ ।’ त्यसो भए यस आधारमा तपाईलाई एक पुरस्कार प्रणाली स्थापना गर्न प्रयास गर्नुहोस् जसले तपाईलाई प्रेरित रहन सहयोग पु¥याउने छ । यो केहि ठुलो हुन आवश्यक छैन । यो स्टारबक्सबाट कफीको कप जस्तो आफैंमा वा मनपर्ने चकलेट बारमा आफैलाई उपचार गर्ने जस्तो सानो कुरा हुन सक्छ।
४ यसले तपाईंको प्रतिबद्धता बढाउँछः
जब कोही केही गर्नका लागि उत्प्रेरित हुन्छन्, तिनीहरू कार्यप्रति अधिक प्रतिबद्ध हुने छन् र आफ्ना सबै प्रयासहरू यसमा राख्ने छन्। यो सजिलो लाग्दछ जब तपाईं स्वाभाविक रूपमा राम्रो काम गर्न प्रेरित गर्नुहुन्छ, तर जब तपाईं डेमोटिभेट महसुस गर्नुहुन्छ भने, तपाईंले आफूलाई यो महत्त्वपूर्ण कुराको सम्झना गराउनु आवश्यक पर्दछ जुन तपाईंको समग्र सफलतामा प्रतिबद्धता हुन सक्छ। मानौं हामी एक पदोन्नतिका लागि आशा गरिरहेछौं । यदि तपाईं उत्प्रेरित हुनुहुन्छ र सक्दो राम्रो गर्नका लागि प्रतिबद्ध हुनुहुन्छ भने, तपाईंसँग त्यो पदोन्नतिको झोला र तपाईंको क्यारियरमा अगाडि बढ्ने राम्रो मौका हुने छ ।
५ यसले तपाईको समयलाई अधिक कुशलतापूर्वक प्रबन्ध गर्न मद्दत गर्दछः
प्रेरणा महत्त्वपूर्ण छ जीवनले हामीलाई फ्याँक्ने चुनौतीहरू कुशलतापूर्वक व्यवस्थापन गर्न । उदाहरणका लागि अत्यधिक प्रेरित व्यक्तिहरु सङ्गठित छन् र तिनीहरु आफ्नो कार्यतालिकामा निर्धारित कार्यहरुका लागि निर्धारित गर्दछन् । प्रत्येक कार्य पूरा गर्नका लागि अन्तिम म्याद तय गर्दछनर । अकोतर्फ जो कम प्रेरित छन् एक विशिष्ट योजनामा अडिँदैनन् र प्रक्रियामा अन्ततः समाप्त हुन्छन् ।
५)यसले तपाईंको आत्मविश्वास बढाउँछः
आत्मविश्वासको कमी भएको मानिस सामान्यतया उनीहरूको आराम क्षेत्रबाट बाहिर निस्कन डराउँछन् । यदि तपाईं जोखिम लिनुहुन्न भने तपाईंसँग सफलताको सीमित सम्भावना हुने छ । यसको मतलब यो होइन कि तपाईंले केही नयाँ प्रयास गर्न तपाईंको सम्पूर्ण तालिका छोड्नु पर्छ । यसको सट्टामा तपाईले यात्रामा केही फरक कार्यहरू गर्न सक्नुहुने छ तपाईं आफूले के रमाइलो गर्नुहुन्छ र कुन कुराले तपाईंलाई उत्प्रेरित राख्छ भनेर निर्णय नगरेसम्म । उदाहरणका लागि, यदि तपाईं आफ्नै व्यवसाय सेटअप गर्ने सोचमा हुनुहुन्छ भने तपाईं अझै रोजगार पाएको बखत सुरु गर्नुहोस् । यदि तपाईं यो सफल भएको देख्न सक्नुहुने छ तब यो स्पष्ट सङ्केत हो कि तपाईंको दिनको जागिर छोड्नुहोस् र तपाईंको व्यापारमा मात्र ध्यान केन्द्रित गर्नुहोस्। यदि यो योजनाका रूपमा प्रगति गरिरहेको छैन भने तपाईंसँग तपाईंको कामको सुरक्षा जाल फिर्ता हुने छ ।